Brucella, bakterilerin neden olduğu bir enfeksiyon hastalığıdır. Aslında brusella koyun, domuz, köpek, inek ve deve gibi memeli hayvanların hastalığıdır. İnsanlarda görülmesi ise brusella taşıyıcısı olan hayvanlarla temas sonucu ya da bu hayvanlardan elde edilen ürünlerin tüketimiyle olmaktadır. Brusella semptonları genellikle soğuk algınlığı semptonları ile karıştığından dolayı tanısı tıbben önemlidir.

Brusella dünya da yılda 500 bin kişi de görülmektedir. İspanya, İtalya, Yunanistan, Türkiye ve Güney Afrika'da görülme oranı Avrupa ve Amerika ya göre fazladır. Ulusal hayvan aşılama programlarının düzenli yürütüldüğü ülkelerde brusella vakaları nadirdir. 2000 yıl önce Hipokrat brusella hastalığından bahsetmiştir. 1887 yılında bir İngiliz doktor tarafından Malta adasındaki bir salgın incelenmiş ve hastalığa malta ateşi adı verilmiştir. Ancak 20. Yy ortalarında Amerika da brusella bakterisi tanımlanmış ve 1969 yılında da biyolojik bir silah olarak kullanılmıştır.

Brusella nasıl bulaşır Brucella, enfekte hayvanların ürünlerinin gelmesiyle insanlara geçer. En çok süt ve peynir ürünleri ile geçiş söz konusudur. Ayrıca brusella enfekte hayvan sekresyonlarının solunması ile de bulaşır. Bu nedenle hayvan yetiştiricileri kasaplar, avcılar, veterinerler ve laboratuvar personelleri risk altındaki gruplar da yer almaktadır. İnsandan insana geçiş çok nadirdir.

Brusella bakterisi ile karşılaştıktan sonra günler hatta aylar sonra hastalık belirtileri ortaya çıkabilir. Brusella ilk etapta kendine özgü olmayan üst solunum yolu enfeksiyonları benzeri bir tablo oluşturur. Ateş, terleme, eklem ağrıları, güçsüzlük, baş ağrısı, depresyon, karın ağrısı gibi birçok belirti ile ortaya çıkabilir. Karaciğer ve dalakta büyüme ve diğer iç organlarda fonksiyon kayıpları oluşturabilir. Teşhisdeki en önemli nokta hastanın risk grubunda yer alıp almadığı ve hayvan temasının olup olmadığının sorgulanmasıdır. Ayrıca ateş ile görülen büyük eklem ağrıların da brusella hastalığı mutlaka akla getirilmedilir.

Brusella şüphesi olan hastadan alınan kan örneğinde brusella antijeninin olup olmadığı araştırılır. Genellikle hastalığın tanısı için bu test yeterlidir. Karaciğer fonksiyon testlerinde bir anormallik gelişmiş ise karaciğer biyopsisi yapılır ve biyopsi materyalinde brusella bakterisi aranır. Brusellanın iç organlara verdiği hasarı göstermesi açısından MR, Tomografi, Ultrasonografi gibi görüntüleme yöntemleri de kullanılabilir.

Brusella tedavisin de ikili ya da üçlü antibiyotik kombinasyonları kullanılır. Sıklıkla doksisilin, streptomisin, rifamisin, gentamisin kullanılabilir. Bu antibiyotiklerin kombinasyonları hekim tarafından hastalığın şiddeti hastanın yaşı ve gebelik gibi etkenler göz önüne alınarak yapılır. Genellikle 6 haftalık antibiyotik tedavisi önerilir. Tedavi sonrası kan testleri tekrarlanır brusella %5-10 oranında tekrarlar. Karaciğer ve dalak hasarların da nadiren de kalp kapağı tutulumların da cerrahi operasyon gerekebilir.