Menenjitin belirtileri nelerdir ve nasıl tedavi edilir?

Menenjit, beyni ve omuriliği saran meninks adı verilen koruyucu zarların iltihaplanması durumudur. Bu iltihaplanma genellikle bakteriyel, viral veya daha nadiren mantar enfeksiyonlarından kaynaklanır. Menenjit, özellikle bakteriyel formda acil tıbbi müdahale gerektiren ciddi bir hastalıktır ve erken teşhis hayati önem taşır.

Menenjit belirtileri yaşa ve enfeksiyonun nedenine göre değişiklik gösterebilir. Yaygın belirtiler şunlardır:

• Şiddetli ve sürekli baş ağrısı
• Yüksek ateş ve titreme
• Boyun tutulması (ense sertliği)
• Işığa karşı hassasiyet (fotofobi)
• Mide bulantısı ve kusma
• Zihinsel karışıklık veya konsantrasyon güçlüğü
• Uyku hali veya bilinç değişiklikleri
• İştah kaybı
• Bebeklerde bıngıldakta şişkinlik, yüksek sesle ağlama, huzursuzluk ve beslenme güçlüğü görülebilir.

Bu belirtilerden birkaçı bir arada görüldüğünde, derhal bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Menenjit teşhisi için doktorlar fiziksel muayene yapar ve belirtileri değerlendirir. Kesin teşhis için aşağıdaki testler kullanılır:

• Lomber ponksiyon (belden sıvı alma): Beyin omurilik sıvısı örneği alınarak enfeksiyon varlığı ve nedeni araştırılır.
• Kan testleri: Enfeksiyon belirtileri ve mikroorganizmalar incelenir.
• Görüntüleme yöntemleri: Bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ile beyin ve çevresindeki dokular değerlendirilir.

Menenjit tedavisi, enfeksiyonun nedenine bağlı olarak değişir:

• Bakteriyel menenjit: Acil hastane tedavisi gerektirir. Genellikle damar yoluyla yüksek doz antibiyotikler ve kortikosteroidler (beyin ödemini azaltmak için) kullanılır. Tedavi süreci birkaç hafta sürebilir ve izolasyon gerekebilir.
• Viral menenjit: Çoğu vaka hafif seyreder ve kendiliğinden iyileşir. Tedavide dinlenme, sıvı alımı ve ağrı kesiciler kullanılır. Nadiren antiviral ilaçlar gerekebilir.
• Mantar menenjit: Antifungal ilaçlarla uzun süreli tedavi uygulanır ve genellikle hastanede takip edilir.

Tedavi sırasında destekleyici bakım (ateş düşürücüler, sıvı takviyesi) önemlidir. İyileşme sonrası fizik tedavi veya rehabilitasyon gerekebilir.

Menenjiti önlemek için şu yöntemler önerilir:

• Aşılanma: Bakteriyel menenjite karşı (örneğin meningokok, pnömokok aşıları) ve viral nedenlere karşı (kızamık, kabakulak, suçiçeği aşıları) aşılar mevcuttur.
• Hijyen: Elleri düzenli yıkamak ve kişisel eşyaları paylaşmamak enfeksiyon riskini azaltır.
• Sağlıklı yaşam: Bağışıklık sistemini güçlü tutmak için dengeli beslenme ve düzenli uyku önemlidir.

Menenjit ciddi sonuçlara yol açabilen bir hastalık olduğundan, belirtiler fark edildiğinde zaman kaybetmeden tıbbi yardım alınmalıdır.